Il-20M “Coot”: Η “αδιακρισία είναι” η ειδικότητά του

Η απώλεια του ρωσικού Il-20Μ περίπου 27 χλμ δυτικά της Μπανιγιάς της Λατάκκειας κάνει τον γύρο του κόσμου, με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας να δηλώνει ότι το Ισραήλ φέρει πλήρως την ευθύνη για το συμβάν. Αν και οι συνθήκες υπό τις οποίες απωλέσθη το ρωσικό αεροσκάφος συλλογής πληροφοριών (ELINT/SIGINT/COMINT) δεν έχουν ακόμη αποσαφηνισθεί, ορισμένες πληροφορίες κάνουν λόγο ότι το Il-20 χρησιμοποιήθηκε “άθελά του” ως κάλυψη από το «πακέτο» των τεσσάρων ισραηλινών F-16Ι που έπληξαν συριακούς στόχους στην επαρχία της Λατάκκειας.
Το αεροσκάφος που χάθηκε φέρεται να είναι το Il-20M “RF-95979” (s/n   174011605) και σύμφωνα με ρωσικές πηγές στην θαλάσσια περιοχή ερευνών έχουν ήδη εντοπισθεί μέλη του 14μελούς πληρώματος. Ποια ήταν η αποστολή του μοιραίου “RF-95979” εκείνη την νύχτα;

 
Βασισμένο στο τετρακινητήριο στροβιλοελικοφόρο επιβατικό Il-18 που πρωτοπέταξε στα τέλη της δεκαετίας του ’50, το Il-20Μ (κωδική ονομασία ΝΑΤΟ, “Coot-A”) αποτελεί την έκδοση ηλεκτρονικής παρακολούθησης/υποκλοπών της δοκιμασμένης αυτής σχεδίασης. Γνωστό σε ρωσική υπηρεσία και ως Il-18D-36 Bizon, είναι εφοδιασμένο με μια σειρά αισθητήρων, ραντάρ SLAR (Side-Looking Airborne Radar) και εξοπλισμό δορυφορικών επικοινωνιών για την μετάδοση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
Το βασικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος της ρωσικής Αεροπορίας έχει θεαθεί συχνά σε περιοχές ενδιαφέροντος για την Μόσχα, από την Βαλτική μέχρι την Συρία. Οι αποστολές συλλογής πληροφοριών είναι πολύωρες και εκτελούνται σε διεθνή εναέριο χώρο με τους πομπούς transponder του αεροπλάνου κλειστούς –στάνταρντ πρακτική σχεδόν όλων των αεροσκαφών που πετούν αποστολές ISR (Intelligence Surveillance Reconnaissance) ανά τον κόσμο.

Η δίψα τους για “αδιακρισία” έχει οδηγήσει τουλάχιστον σε δύο περιπτώσεις στο πρόσφατο παρελθόν τα αεροσκάφη του τύπου σε «στενές επαφές» ενώ πετούσαν κοντά σε πολιτικά αεροδρόμια ή πολυσύχναστους αεροδιαδρόμους. Τον Μάρτιο του 2014 ένα Β737 της σκανδιναβικής SAS με 132 επιβαίνοντες παραλίγο να συγκρουσθεί με ένα ρωσικό Il-20 περίπου 50 μίλια νοτιοδυτικά του Malmö στην Σουηδία. Τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους, ένα Canadair CRJ-200 της Cimber Airlines ενεπλάκη σε παρόμοιο συμβάν με ένα ‘Coot’ μεταξύ του Ystad της Σουηδίας και του Sassnitz στην Γερμανία.
Στην Συρία πιστεύεται ότι τα αεροπλάνα του τύπου εκτελούν αποστολές υποκλοπών των επικοινωνιών αντικαθεστωτικών ανταρτών αλλά και τζιχαντιστών, εντοπίζοντας τις θέσεις τους. Σημειωτέον ότι στην Συρία έχει αναφερθεί και η παρουσία Il-22 Coot-B το οποίο χρησιμοποιείται σε ρόλο Ιπτάμενου Κέντρου Διοίκησης. Στο Il-22 είναι βασισμένη και η έκδοση Il-22M αλλά διαθέτει νέο εξοπλισμό αποστολής.
Αλέξανδρος Θεολόγου
 Παρακολουθούμε τις εξελίξεις με συνεχείς αναρτήσεις, ενώ πολλά περισσότερα θα υπάρχουν στο επόμενο τεύχος μας Π&Δ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2018