Ο πρωθυπουργός των Εργατικών της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζι κέρδισε το στοίχημα, εξασφαλίζοντας μια ιστορική δεύτερη θητεία ως πρωθυπουργός, νικώντας στις βουλευτικές εκλογές, μετά από μια προεκλογική εκστρατεία επικεντρωμένη στην αγοραστική δύναμη και το περιβάλλον, με τη σκιά του Ντόναλντ Τραμπ παρούσα στην εκλογική αναμέτρηση.
«Ευχαριστώ τον λαό της Αυστραλίας που μου δίνει την ευκαιρία να συνεχίσω να υπηρετώ το καλύτερο έθνος στον κόσμο», δήλωσε ο πρωθυπουργός σε υποστηρικτές του που συγκεντρώθηκαν στο Σίδνεϊ, οι οποίοι ζητωκραύγασαν και φώναζαν το παρατσούκλι του «Άλμπο» καθώς ανακοινώνονταν τα αποτελέσματα. Ο Αλμπάνεζι είπε ότι το κόμμα του θα σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας.
Κεραυνός εν αιθρία; η απώλεια της έδρας του ηγέτη της συντηρητικής αντιπολίτευσης, του Φιλελεύθερου Κόμματος, Πίτερ Ντάτον από έναν υποψήφιο των Εργατικών, σύμφωνα με το ABC.
Ακολουθώντας έτσι την μοίρα των συντηρητικών του Καναδά και του ηγέτη τους, των οποίων οι εκλογικές ήττες ημέρες νωρίτερα αποδόθηκαν επίσης στην αντίδραση του Τραμπ.
«Δεν τα πήγαμε αρκετά καλά σε αυτήν την προεκλογική εκστρατεία – αυτό είναι προφανές απόψε και αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη γι’ αυτό», είπε σε υποστηρικτές του. Παραδέχθηκε την ήττα του κόμματός του και ανακοίνωσε ότι επικοινώνησε με τον Αλμπανέζι για να τον συγχαρεί.
Οι Εργατικοί προηγούνται σε 76 από τις 150 εκλογικές περιφέρειες, σύμφωνα με την επίσημη πρόβλεψη της αυστραλιανής Εκλογικής Επιτροπής, τον αριθμό που απαιτείται για να εξασφαλιστεί η πλειοψηφία στην κάτω βουλή. Δεύτερη δύναμη, ο συνασπισμός με επικεφαλής τον Ντάτον, προηγείται μόνο σε 29 εκλογικές περιφέρειες.
Οι Αυστραλοί κλήθηκαν να αναδείξουν τα 150 μέλη της επόμενης Κάτω Βουλής και τις 40 από τις 76 έδρες της Γερουσίας.
«Σήμερα, ο αυστραλιανός λαός ψήφισε για τις αυστραλιανές αξίες. Για δικαιοσύνη (…) και για ευκαιρίες ανοιχτές σε όλους», δήλωσε ο Αλμπανέζε στην νικητήρια ομιλία του. «Σε αυτούς τους καιρούς παγκόσμιας αβεβαιότητας, οι Αυστραλοί επέλεξαν αισιοδοξία και αποφασιστικότητα», είπε.
Ο ιστότοπος της Αυστραλιανής Εκλογικής Επιτροπής προέβλεψε ότι οι Εργατικοί θα κερδίσουν 80 από τις 150 έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αυξάνοντας την πλειοψηφία τους, με καταμετρημένο το 90% των εκλογικών τμημάτων.
Το ABC προέβλεψε 85 έδρες για τους Εργατικούς, 41 για τον Φιλελεύθερο και τον Εθνικό συνασπισμό, εννέα για τους ανεξάρτητους και άλλες 15 πολύ κοντά στην εκλογική αναμέτρηση.
Πρωθυπουργός μετά την οριακή νίκη του στις βουλευτικές εκλογές του 2022, ο 62χρονος Αλμπανέζι έχει υποσχεθεί να αναπτύξει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να αντιμετωπίσει την στεγαστική κρίση και να αυξήσει τη χρηματοδότηση στο σύστημα υγείας.
Οικονομικά, κλίμα
Τα συγχαρητήρια ηγετών ξεκίνησαν να φτάνουν.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, μέλος του Εργατικού Κόμματος όπως ο Αλμπανέζι , χαιρέτισε τη νίκη του ομολόγου του, επαινώντας τους «στενότερους από ποτέ» δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι στα συγχαρητήριά του, μίλησε για την «ακλόνητη υποστήριξη της Αυστραλίας». «Προσβλέπουμε στην περαιτέρω ενίσχυση της παραγωγικής μας συνεργασίας (…)», πρόσθεσε.
Τον Φεβρουάριο, η Καμπέρα ανακοίνωσε ότι είχε διαθέσει περισσότερα από 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (πάνω από 960 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) για να βοηθήσει την άμυνα της Ουκρανίας.
Ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι δήλωσε στον Αλμπάνεζε σε μήνυμα στο X: «Αυτή η εμφατική εντολή δείχνει τη διαρκή πίστη του αυστραλιανού λαού στην ηγεσία σας».
Από Ουάσινγκτον μεριά, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, συνεχάρη επίσης τον Αλμπανέζι για τη νίκη του και ζήτησε την «εμβάθυνση» των δεσμών με την Αυστραλία.
Η οικονομία ήταν από τις κύριες ανησυχίες των ψηφοφόρων, καθώς πολλά νοικοκυριά δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα λόγω της αύξησης στην τιμή του γάλακτος, του ψωμιού, του ηλεκτρικού ρεύματος και της βενζίνης.
Οι ψηφοφόροι στην Αυστραλία, έναν γίγαντα παραγωγής άνθρακα, έπρεπε επίσης να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο ηγέτες με αντίθετες απόψεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η κυβέρνηση των Εργατικών έχει υποσχεθεί να καταστήσει την Αυστραλία μια υπερδύναμη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, παρόλο που έχει χορηγήσει άδειες για νέα έργα εξόρυξης και επιδοτήσεις σε ρυπογόνες βιομηχανίες.
Οι πιέσεις για το κόστος ζωής και οι ανησυχίες για τις ασταθείς εμπορικές και άλλες πολιτικές του Τραμπ ήταν από τα κορυφαία ζητήματα που απασχολούσαν τους ψηφοφόρους, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
Στις δημοσκοπήσεις, ο Αλμπανέζι είχε ένα μικρό προβάδισμα έναντι του Ντάτον, ενός 54χρονου πρώην αστυνομικού της ομάδας δίωξης ναρκωτικών. Ο τελευταίος επικέντρωσε την καμπάνια του στη μείωση της μετανάστευσης, στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας, στην ανατροπή της απαγόρευσης της πυρηνικής ενέργειας για πολιτικούς σκοπούς στη χώρα, ακόμη και στην περικοπή χιλιάδων θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα.
“The Trump Factor”
Ωστόσο, η σκιά του Ντόναλντ Τραμπ ήταν όλο και πιο έντονη στην προεκλογική εκστρατεία.
Και τα δύο μεγάλα κόμματα της Αυστραλίας εστίασαν στις πιέσεις από το κόστος διαβίωσης, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η παγκόσμια αβεβαιότητα που πηγάζει από τους δασμούς του Τραμπ μετατράπηκε γρήγορα σε σημαντικό θέμα για τους ψηφοφόρους στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύτηκε από τις πρώτες ημέρες της από την «εμπορική επίθεση» που εξαπέλυσε στη σύμμαχο Αυστραλία ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Σε πολλά προϊόντα της επιβλήθηκαν εισαγωγικοί δασμοί ύψους 10%. Ορισμένες δημοσκοπήσεις υποδηλώνουν ότι η στήριξη προς τους συντηρητικούς εξασθένισε λόγω της πολιτικής του Τραμπ, τον οποίο ο Ντάτον χαρακτήρισε «μεγάλο διανοητή» στις αρχές του έτους.
Το Εργατικό Κόμμα προσπάθησε να παρουσιάσει τον Ντάτον ως έναν συντηρητικό που βρίσκεται κοντά στις θέσεις του Τραμπ, ελπίζοντας πως έτσι θα στερήσουν ψήφους από τον ηγέτη του αντιπολιτευόμενου Φιλελεύθερου Κόμματος.
Ο Ντάτον από την πλευρά του, προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από τις συγκρίσεις με τον ζήλο του Ίλον Μασκ, συμβούλου του Τραμπ, για την περιστολή δαπανών του ομοσπονδιακού κράτους, αλλά είδε τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις να πέφτουν σε σχέση με τους Εργατικούς μετά τους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ στην Αυστραλία. Ο ηγέτης του Φιλελεύθερου Κόμματος είχε το προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις ως ακόμη τον Φεβρουάριο.
«Δεν χρειάζεται να ζητιανεύουμε, να δανειζόμαστε ή να αντιγράφουμε τίποτα από αλλού. Δεν αναζητούμε έμπνευση από το εξωτερικό», δήλωσε ο Αλμπανέζι.
Αναλυτές πιστεύουν μεταξύ των αμερικανικών δασμών και της πλατφόρμας των Συντηρητικών, η οποία είναι παρόμοια με αυτή του προέδρου των ΗΠΑ, το «φαινόμενο επίδρασης Τραμπ» μπορεί να εξηγήσει εν μέρει τη νίκη του Εργατικού Κόμματος.
Σε αντίθεση με τον Καναδά, όπου οι εκλογές κυριαρχήθηκαν από τις απειλές του προέδρου των ΗΠΑ για προσάρτηση, ο Τραμπ δεν ήταν η κύρια ανησυχία των ψηφοφόρων του Άντονι Αλμπάνεζε, σύμφωνα με αναλυτές.
Ωστόσο, ορισμένοι πιστεύουν ότι οι πολιτικές του Αμερικανού προέδρου μπορεί να έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ευνοϊκή τάση του Εργατικού Κόμματος στις δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες και στην αδιαμφισβήτητη νίκη του Σαββάτου.
Οι προτάσεις του Πίτερ Ντάτον, ηγέτη της Συντηρητικής αντιπολίτευσης, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μια «ελαφρύτερη» εκδοχή του προγράμματος του Τραμπ – κυρίως με την κατάργηση των θέσεων δημοσίων υπαλλήλων προς όφελος της αποτελεσματικότητας της κυβέρνησης – πιστεύει ο Χένρι Μάχερ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.
Η εμπιστοσύνη των Αυστραλών στον κύριο σύμμαχό τους, τις Ηνωμένες Πολιτείες, φαίνεται να έχει εξανεμιστεί από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Ντόναλντ Τραμπ.
Μόνο το 36% των Αυστραλών εμπιστεύονται τις ΗΠΑ, 20 μονάδες λιγότερο από ό,τι το 2024, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Lowy.
Ο εκπρόσωπος του Φιλελεύθερου Κόμματος, γερουσιαστής Τζέιμς Πάτερσον, υπερασπίστηκε την συντηρητική προεκλογική εκστρατεία, λέγοντας ότι επηρεάστηκε αρνητικά από τον «παράγοντα Τραμπ».
