Η συντριπτική υπερψήφιση στην επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ του νομοσχεδίου «East Med Act», χαρακτηρίζεται δικαίως ως πρώτο βήμα αναθεώρησης της αμερικανικής γεωπολιτικής στρατηγικής στην ανατολική Μεσόγειο, αν και βέβαια για (σοβαρές) χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες που «κοιτούν» με ορίζοντα τριών και τεσσάρων δεκαετιών θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι.
Έκτακτο: Υπερψηφίστηκε από Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας το νομοσχέδιο για Αν. Μεσόγειο
Οι δυο κυριότερες προβλέψεις ελληνικού-κυπριακού ενδιαφέροντος του νομοσχεδίου (που θα πρέπει να ψηφιστεί και από τις Ολομέλειες της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων και να υπογραφεί από τον πρόεδρο Τραμπ ώστε να γίνει νόμος του κράτους) είναι η άρση της πολυετούς απαγόρευσης πώλησης αμερικανικών όπλων στην Κύπρο και η καταγραφή των τουρκικών προκλήσεων και παραβιάσεων σε Αιγαίο και Μεσόγειο (ζητείται η σύνταξη σχετικής των τουρκικών παραβιάσεων στον ελληνικό εναέριο χώρο και στην κυπριακή AOZ, αναδρομικά από το 2017)
Ειδικά η άρση της απαγόρευσης πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία έχει μεν τεράστια σημασία ως μήνυμα προς τον Άγκυρα, εντούτοις η πρακτική της αξία είναι αντιστρόφως ανάλογη. Θα επιτρέψει την απόκτηση ανταλλακτικών για κάποια υφιστάμενα συστήματα (περιλαμβανομένων και ευρωπαϊκών που ενσωματώνουν αμερικανικά απάρτια) αλλά η προμήθεια ουσιαστικών οπλικών συστημάτων που θα αυξήσουν τις ικανότητες της ΕΦ έναντι της τουρκικής πολεμικής μηχανής ξεφεύγουν από τις οικονομικές δυνατότητες της Κύπρου (εκτός του γεγονότος ότι κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα απαιτεί χρόνο υλοποίησης).
Η άρση πώλησης όπλων όμως ανοίγει μερικές άλλες –άμεσες- σημαντικές δυνατότητες, που δεν πρέπει να περάσουν ανεκμετάλλευτες. Η σημαντικότερη από αυτές κατά την άποψή μας, είναι η μεταστάθμευση (ακόμη και μόνιμα) κύριων οπλικών συστημάτων αμερικανικής προέλευσης στην κυπριακή επικράτεια, πέραν των «προβλέψεων» εξοπλισμού της ΕΛΔΗΚ, για τα αμερικανικά όπλα της οποίας υπήρχε «ανοχή» της Ουάσιγκτον.
Θα μπορούσε για παράδειγμα μετασταθμεύσει μόνιμα στη βάση ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ κλιμάκιο μαχητικών της ΠΑ (F-16). Η συμβολή τους στην αποτρεπτική ισχύ της ΕΦ είναι δεδομένη, αλλά υπάρχει μια άλλη πολύ πιο σημαντική παράμετρος. Θα δώσει, για πρώτη φορά (ίσως από την εποχή της Ελληνικής Μεραρχίας) στην ελληνική-ελληνοκυπριακή πλευρά την πρωτοβουλία κινήσεων. Λευκωσία και Αθήνα θα βάλουν ένα μεγάλο «πιόνι» στη στρατηγική σκακιέρα. Όταν έλθει η ώρα των διαπραγματεύσεων θα είναι το διαπραγματευτικό χαρτί που θα ανταλλαγεί με κάτι άλλο, στο «πάρε δώσε» με την τουρκική πλευρά. Η Άγκυρα το κάνει ήδη: οι γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ αμφισβητούν μεν την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά αποτελούν κυρίως ένα ακόμη από τα τουρκικά χαρτιά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Για να «φύγουν» από το σκηνικό θα πρέπει να ανταλλαγούν με κάτι και η ελληνοκυπριακή-ελληνική πλευρά έχει πολύ λίγα πράγματα να ανταλλάξει.
Μήπως τώρα πρέπει να δημιουργήσουμε περισσότερα και να πάρουμε επιτέλους την πρωτοβουλία;
ΦΓΚ
