Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα μίλησε κατά τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε το τέλος της έκτακτης συνόδου κορυφής για «καθοριστική στιγμή για την Ευρώπη, για την ασφάλεια των Ευρωπαίων».
Μέσα σ’ ένα μήνα, υπογράμμισε, υλοποιήθηκε η κοινή δράση των Ευρωπαίων ως προς την άμυνα, λόγω του επείγοντος που δημιουργούν οι νέες καταστάσεις. Στη διάρκεια της συνόδου παρουσιάστηκε μια πρώτη δέσμη προτάσεων ενόψει της «Λευκής Βίβλου» για την άμυνα.
«Λάβαμε συγκεκριμένες αποφάσεις για την παροχή νέων πόρων, νέων εργαλείων, νέων μέσων για τις αμυντικές μας δυνατότητες. Αυτό σημαίνει να επενδύσουμε στην οικονομία μας και να προστατεύσουμε τους πολίτες μας» δήλωσε ο Κόστα.
«Σε πλήρη συνεργασία με το NATO»
Οι ηγέτες αποφάσισαν να επενδύσουν σε τομείς που έχουν ήδη καθοριστεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας σε πλήρη συνεργασία με το NATO. Πιο συγκεκριμένα, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πρόκειται για επενδύσεις στην «αντιαεροπορική άμυνα και αντιπυραυλική άμυνα, σε συστήματα πυροβολικού, σε πυραύλους και πυρομαχικά, σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και συστήματα κατά μη επανδρωμένων αεροσκαφών, στην τεχνητή νοημοσύνη, στον κυβερνοχώρο και σε συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου».
Επιπλέον, οι ηγέτες, έκανε γνωστό ο Αντόνιο Κόστα, θα κινητοποιήσουν δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια, μέσα από την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων που χρειάζονται επειγόντως, ενώ συμφώνησαν «ότι χρειαζόμαστε ευελιξία στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, διότι τα κράτη μέλη θα επενδύσουν πολύ περισσότερα στην άμυνα και οι κοινοί δημοσιονομικοί μας κανόνες πρέπει να τους επιτρέψουν να το πράξουν με σταθερό και βιώσιμο τρόπο».
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα χορηγήσει περισσότερα δάνεια για τον τομέα της άμυνας και θα βελτιώσει την πρόσβαση στην ιδιωτική χρηματοδότηση. «Επενδύουμε τα χρήματά μας εκεί που είναι οι ανάγκες μας», συνόψισε ο κ. Κόστα.
Στο ζήτημα της Ουκρανίας εξέφρασε τη στήριξή των 26 ηγετών. Αναφέρθηκε με αιχμηρό τρόπο στο ρόλο της Ουγγαρίας και τι σημαίνει για την Ευρώπη: «Εμείς είμαστε 26, εκείνη είναι μόνη της», είπε.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στην αμυντική θωράκιση της Ευρώπης, υποστηρίζοντας ότι «γράφεται ιστορία» καθώς η Ευρώπη είναι αποφασισμένη να επενδύσει περισσότερο, ταχύτερα και καλύτερα στην άμυνά της.
«Μαζί, από το Παρίσι έως το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες, δείξαμε ότι είμαστε πρόθυμοι και ικανοί να εντείνουμε τις κοινές μας προσπάθειες και να συντονιστούμε αποτελεσματικά. Γεγονός είναι ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει σαφή και άμεσο κίνδυνο και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο παρουσίασα σήμερα στους ηγέτες το σχέδιο ‘REArm Europe’, ένα σχέδιο για να αποκτήσει η Ευρώπη τις στρατιωτικές δυνατότητες που χρειάζεται για να αντιμετωπίσει τις σημερινές απειλές».
Όπως είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, το σχέδιο θα κινητοποιήσει ως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ για την υλοποίηση του σχεδίου, το οποίο θα παρουσιαστεί στο επόμενο τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου, με λεπτομερείς νομικές προτάσεις.
Δάνεια χρηματοδότησης ευρωπαϊκών κατασκευαστριών
Εξήγησε αναφερόμενη σε πέντε στοιχεία τις αποφάσεις που έλαβαν οι ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο.
«Το πρώτο στοιχείο είναι ότι θα προτείνουμε την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης με ελεγχόμενο, συντονισμένο και χρονικά δεσμευμένο τρόπο. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία που χρειάζονται και θα τους δώσει το περιθώριο να επενδύσουν άμεσα και ουσιαστικά στην άμυνα. Αυτό είναι πρωτοφανές για την άμυνα. Εάν αξιοποιηθεί πλήρως, θα μπορούσε να ξεκλειδώσει έως και 650 δισ. ευρώ σε αμυντικές δαπάνες. Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι θα προτείνουμε ένα νέο χρηματοδοτικό μέσο. Θα παράσχουμε 150 δισεκ. ευρώ σε δάνεια στα κράτη μέλη για την επιτάχυνση των κοινών προμηθειών».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε ότι οι χρηματοδοτήσεις θα γίνουν για ευρωπαϊκές αγορές, σημαντικό στοιχείο για την Ευρώπη. «Οι παραδόσεις πρέπει να είναι γρήγορες και τα δάνεια πρέπει να χρηματοδοτούν αγορές από Ευρωπαίους κατασκευαστές και τα δάνεια μπορούν να επενδυθούν σε συμβάσεις που είναι πολυετείς. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την αμυντική βιομηχανία».
Για τη χρηματοδότηση από το ταμείο συνοχής, είπε ότι πρόκειται για εθελοντική δυνατότητα, ενώ στη σύνοδο έγινε συζήτηση για πώς μπορεί η Ευρώπη να προσελκύσει περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις, ιδιωτικά κεφάλαια, ενεργοποιώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων. «Είναι ζωτικής σημασίας για τις ιδιωτικές επενδύσεις, αλλά και για το ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα αλλάξει και θα επικαιροποιήσει τα πρότυπα δανεισμού της», έκρινε. Αναφέρθηκε ακόμη στη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας, λέγοντας ότι θα παρουσιαστεί τις επόμενες εβδομάδες.
