Η Αλβανία όσο πορευόταν υπό την εξουσία του Χότζα, ήταν ένας απομονωμένος αντίπαλος, με ένα ιδιαίτερο κομμουνιστικό καθεστώς που έβλεπε εχθρικά την Ελλάδα. Σήμερα είναι μια χώρα που θέλει να κάνει το άλμα σε μια νέα εποχή, μέσα από την ένταξη της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Μόνο που η πολιτική συμπεριφορά της ηγεσίας της είναι μάλλον αλλοπρόσαλλη και δεν δείχνει ότι εξυπηρετεί αυτούς τους στόχους. Ή μήπως αυτές οι κινήσεις είναι μέρος της στρατηγικής των Τιράνων;
Οι στενές σχέσεις με την Τουρκία ξεκίνησαν από τη δεκαετία του ’90, όπου η Αλβανία πέρναγε μια κρίση ταυτότητας, η οποία την ώθησε στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου. Η Άγκυρα διέβλεψε την ευκαιρία (το 60% του πληθυσμού της Αλβανίας είναι μουσουλμάνοι) και άρχισε να ιδρύει μουσουλμανικά σχολεία στη χώρα.
Αργότερα, με την άνοδο της τουρκικής οικονομίας μετά το 2003, αυξήθηκαν οι επενδύσεις στην Αλβανία ενώ σταδιακά η χώρα έγινε μια από τις χώρες που εισήγαγαν πληθώρα προϊόντων made in Turkey. Ίσως το αποκορύφωμα αυτής της σχέσης μπορεί να χαρακτηριστεί η αμυντική συμφωνία που υπέγραψαν οι δύο πλευρές και η πιθανή προμήθεια UAV.
Πώς συνδέονται όμως όλα αυτά με την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας;
Η εξήγηση στο παραπάνω ερώτημα δεν είναι απλή. Έγκειται στην καχυποψία των αλβανών αξιωματούχων απέναντι στην απροθυμία των Βρυξελλών να τους δώσει μια διαβεβαίωση για την είσοδο τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι συνεχείς απογοητεύσεις από τα προσκόμματα που βάζουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις στην ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση, ενισχύει την πεποίθηση ορισμένων αλβανικών κύκλων να παίξουν σε πολλά “ταμπλό”. Η σχέση με την Άγκυρα άλλωστε έχει δοκιμαστεί και έχει κριθεί θετικά. Γιατί να τα χαλάσουν με τον Ερντογάν για μια αβέβαιη και σίγουρα μακρινή χρονικά ένταξη στην Ευρώπη;
Η αλβανική πίεση στην Ευρώπη και οι ομοιότητες με τη Βόρεια Μακεδονία
Οι αλβανοί γείτονες μπορεί να έχουν λίγα χαρτιά στα χέρια τους αλλά δείχνουν αποφασισμένοι να τα παίξουν δυναμικά. Η έκθεση για τη “γενοκτονία” των Τσάμηδων εντάσσεται σε αυτό το ιδιότυπο, διπλωματικό παζάρι. Εδώ και χρόνια επαναφέρουν από καιρό σε καιρό το θέμα των περιουσιών των αλβανών κατοίκων περιοχών της δυτικής Ελλάδας για να πιέσουν την Αθήνα.
Τώρα… αναβαθμίζουν αυτό το ζήτημα μιλώντας για “γενοκτονία”, παρουσιάζοντας παράλληλα χάρτες που παρουσιάζονται μεγάλες περιοχές της χώρας μας ως «κατεχόμενα αλβανικά εδάφη». Προφανώς και γνωρίζουν την αλήθεια αλλά στοχεύουν ξεκάθαρα στη δημιουργία εντυπώσεων και στη μεταφορά της πίεσης προς την Ελλάδα και κατ’επέκταση στην Ευρώπη. Για όσο δεν παίρνουν καλές ειδήσεις από τις Βρυξέλλες, οι Αλβανοί θα παίζουν το δικό τους παιχνίδι, εξυπηρετώντας και τις επιδιώξεις της Άγκυρας.
Οι ομοιότητες με τη Βόρεια Μακεδονία είναι αρκετές, καθώς βλέπουμε και τα Σκόπια να μιλούν όλο και πιο ζεστά με την Κίνα και την Τουρκία, διαβλέποντας την αργή εξέλιξη του ευρωπαϊκού τους μέλλοντος.
Αυτό όμως που πρέπει να προσέξουν οι ηγεσίες στις δύο γείτονες χώρες είναι ότι τα παραπάνω διαβάζονται και… ανάποδα:
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και αν θα θέλαμε να είναι πιο δυναμική, ταχύτερη στις αποφάσεις της κτλ, είναι μια τεράστια δύναμη στο διεθνές στερέωμα. Η ένταξη χωρών με έντονα προβλήματα διαφθοράς, με αδυναμίες στην απονομή της δικαιοσύνης και στα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν πρόκειται να περάσουν την πόρτα της.
Επιπλέον, δεν είναι και ο καλύτερος τρόπος να ζητάς ένταξη σε μια από τις ισχυρότερες οικονομικές δυνάμεις στον πλανήτη και ταυτόχρονα να αμφισβητείς την κυριαρχία ενός από τα παλαιότερα μέλη της, όπως έκανε η Αλβανία με τους περίφημους χάρτες που αναφέρουμε παραπάνω.
Πρόκειται λοιπόν για μια ανερμάτιστη στρατηγική, η οποία κατά τη γνώμη μας είναι αδιέξοδη. Οι προκλήσεις αυτού του είδους δεν μπορούν να χαρακτηρίζουν σύγχρονα κράτη, τα οποία επιθυμούν να ατενίσουν το μέλλον τους με αισιοδοξία.
Και σίγουρα, η ευημερία των αλβανών πολιτών δεν περνάει με τη δημιουργία εντάσεων με χώρες όπως η Ελλάδα και η Σερβία, από την οποία επίσης ονειρεύονται να υφαρπάξουν εδάφη (Κοσσυφοπέδιο). Η πορεία της Αλβανίας στον 21ο αιώνα θα κριθεί από τον εκσυγχρονισμό των δομών της, την αύξηση των επενδύσεων και τη βελτίωση των σχέσεων της με χώρες οι οποίες μπορούν να την βοηθήσουν να πετύχουν την ευρωπαϊκή της ένταξη.
Όπως δηλαδή είναι η Ελλάδα…