Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν, ο Άσραφ Γάνι, άφησε χθες Τρίτη κατά τη διάρκεια διεθνούς συνόδου να εννοηθεί πως θα αποδεχόταν να σχηματιστεί μεταβατική κυβέρνηση στη χώρα του, ιδέα που απέρριπτε μέχρι εδώ. Ο σχηματισμός «κυβέρνησης για την αποκατάσταση της ειρήνης» μπορεί να είναι μέρος της ειρηνευτικής διαδικασίας, ανέφερε ο κ. Γάνι κατά τη διάρκεια συνόδου στη Ντουσαμπέ, την πρωτεύουσα του Τατζικιστάν. Στην μεταβατική κυβέρνηση αυτή θα συμμετείχαν μέλη της σημερινής και «άλλοι Αφγανοί». Με αυτόν τον όρο ο αρχηγός του κράτους προφανώς αναφερόταν στους Ταλιμπάν.
Μέχρι χθες ο αφγανός πρόεδρος απέρριπτε κάθε ενδεχόμενο να σχηματιστεί μεταβατική κυβέρνηση και επέμενε ότι θα παραδώσει την εξουσία μόνο σε εκλεγμένη κυβέρνηση, τηρώντας το Σύνταγμα. Στη χθεσινή τοποθέτησή του δεν ξεκαθάρισε ποιος θα είναι ο δικός του ρόλος στο μέλλον.
Η κυβέρνηση του Αφγανιστάν και οι Ταλιμπάν διεξάγουν από τον Σεπτέμβριο του 2020 ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, αλλά χωρίς απτό αποτέλεσμα μέχρι εδώ. Ένα από τα ζητήματα που συζητώνται είναι το ποια θα είναι η σύνθεση της κυβέρνησης σε περίπτωση που υπογραφτεί ειρηνευτική συμφωνία.
Οι ΗΠΑ πρότειναν πρόσφατα να σχηματιστεί μεταβατική κυβέρνηση – «κυβέρνηση ειρήνης», κατά τον όρο που χρησιμοποιήθηκε από την Ουάσινγκτον – με τη συμμετοχή των Ταλιμπάν. Κατά το αμερικανικό σχέδιο, θα καταρτιστεί νέο Σύνταγμα και κατόπιν η εξουσία θα παραδοθεί σε νέα κυβέρνηση αφού διεξαχθούν εκλογές.
Η κυβέρνηση του νέου αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν προσπαθεί να επιταχύνει την ειρηνευτική διαδικασία στο Αφγανιστάν. Ωστόσο παραμένει αβέβαιο εάν και κατά πόσο θα τηρήσει τη δέσμευση του προκατόχου του, του Ντόναλντ Τραμπ, στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020, πως τα ξένα στρατεύματα θα έχουν αποσυρθεί από την εμπόλεμη χώρα ως την 1η Μαΐου.
Σύνοδος με πρωτοβουλία των ΗΠΑ που σχεδιάζεται να διεξαχθεί στην Τουρκία τον επόμενο μήνα υποτίθεται πως θα δώσει ώθηση στη διαδικασία. Η ημερομηνία που θα γίνει δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα.
Ωστόσο παρατηρητές εκφράζουν πολλές ανησυχίες για τη διαδικασία. Από τη μια, αν η Ουάσινγκτον δεν αποσύρει τις δυνάμεις της στη συμφωνημένη ημερομηνία, διακινδυνεύει νέα έξαρση των εχθροπραξιών. Από την άλλη, αν οι ξένες δυνάμεις αποχωρήσουν χωρίς να έχει συναφθεί πολιτική συμφωνία, ο πόλεμος είναι επίσης πιθανό να κλιμακωθεί.