Στις 20 Ιανουαρίου 2025, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ορκίστηκε για τη δεύτερη θητεία του ως Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, η τελετή στο Καπιτώλιο είχε σε πρώτη θέση μερικούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη. Μεταξύ αυτών ο Έλον Μασκ της Tesla και της SpaceX, ο Τζεφ Μπέζος της Amazon, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Μeta, ο Σεργκέι Μπριν της Alphabet (Google) και ο Μπερνάρ Αρνό της LVMH (Louis Vuitton), οι οποίοι εκείνη τη στιγμή απολάμβαναν πρωτοφανή κέρδη χάρη στις ανοδικές τάσεις των χρηματιστηριακών αγορών. Ωστόσο, λίγες εβδομάδες η εικόνα έχει αλλάξει σημαντικά.
Σύμφωνα με το Bloomberg, σήμερα 12 Μαρτίου οι δέκα κορυφαίοι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη έχουν χάσει συνολικά 200 δισεκατομμύρια δολάρια, και ανάμεσα τους είναι πολλοί από τους παρευρισκόμενους στην ορκωμοσία. Μιλάμε βέβαια πάντα για την χρηματιστηριακή αξία των μετοχών τους, η οποία έτσι κι αλλιώς συνεχώς κυμαίνεται. Αλλά σαφώς η εικόνα της αμερικανικής οικονομίας επί Τραμπ δεν είναι καλή.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τραμπ είχε παρουσιαστεί ως ο υποψήφιος της «ανάπτυξης», με υποσχέσεις για πολιτικές που θα ενίσχυαν τις επιχειρήσεις και τις αγορές. Και οι επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων πολλών δισεκατομμυριούχων, είχαν επενδύσει σε αυτή την αισιοδοξία.
Ωστόσο, η πραγματικότητα της διακυβέρνησής του αποκλίνει από τις προσδοκίες. Κυρίως η επιβολή δασμών σε πολλές χώρες που εξάγουν μεγάλης αξίας προιόντα στις ΗΠΑ και οι “απειλές” για εμπορικό πόλεμο μεγάλης έκτασης με την Κίνα, η επιθετική στάση απέναντι στην Ουκρανία, οι προσπάθειες για μείωση του ομοσπονδιακού εργατικού δυναμικού που μπορεί να προκαλέσει αύξηση της ανεργίας, η διατήρηση των υψηλών τιμών λιανικής σε βασικά προϊόντα, έχουν δημιουργήσει ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας. Ήδη η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, στο παράρτημα της στην Ατλάντα, κάνει πρόβλεψη για πτώση του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του 2025 κατά 2,4%. Έτσι έχουν πυροδοτηθεί φόβοι για στασιμοπληθωρισμό ή ακόμα και ύφεση, επηρεάζοντας αρνητικά τις χρηματιστηριακές αξίες και, κατ’ επέκταση, τις περιουσίες των δισεκατομμυριούχων.
Ειδικά η Tesla αντιμετωπίζει και διεθνή πτώση πωλήσεων καθώς υπάρχει κοινωνική αντίδραση στην έντονα παρεμβατική και επιθετική ανάμιξη του Μασκ στην αμερικανική πολιτική, που εμφανίζεται ως ο “εκλεκτός του προέδρου”.
Βέβαια η πτώση της κατ’ εκτίμηση περιουσίας των δισεκατομμυριούχων αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Οι ευρύτερες επιπτώσεις στην αμερικανική και παγκόσμια οικονομία παραμένουν αβέβαιες και αφορούν δισεκατομμύρια πολίτες και όχι μόνο μια, έτσι κι αλλιώς εξασφαλισμένη, ελίτ. Καθώς η δεύτερη θητεία του Τραμπ εξελίσσεται, το ερώτημα παραμένει. Θα καταφέρει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών, ή θα συνεχιστεί η καθοδική πορεία;
