Αυτή την εβδομάδα το Βερολίνο, επιστρατεύει την τέχνη και την τεχνολογία, την επιστήμη και την ιστορία, την νοσταλγία και την αισιοδοξία, αλλά πάνω από όλα την μόνιμη διάθεσή του για ξέφρενο γλέντι. Στόχος είναι να προσφέρει στους Γερμανούς και στους επισκέπτες του μια εμπειρία αντάξια των 30 χρόνων που συμπληρώνονται από την σημαντικότερη στιγμή της νεότερης ιστορίας του, την Πτώση του Τείχους που χώριζε στα δύο την πόλη, την Γερμανία — και τον κόσμο ολόκληρο.
Η πόλη, η οποία τον Νοέμβριο του 1989 έγινε μέσα σε μια νύχτα η σκηνή του τέλους του Ψυχρού Πολέμου, έχει ήδη μετατραπεί σε ένα μεγάλο υπαίθριο φεστιβάλ. Εκατοντάδες εκθέσεις, καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, ξεναγήσεις στα σημεία των γεγονότων και προβολές φιλοδοξούν να θυμίσουν στους παλιότερους και να τονίσουν στους νεότερους ότι η σημερινή «κανονικότητα» στην Γερμανία φάνταζε κάποτε αδιανόητη και ότι η ειρήνη και η ελευθερία κερδήθηκαν με μια σπουδαία –και ειρηνική– επανάσταση.
Το Βερολίνο είναι ούτως ή άλλως μια πόλη — ανοιχτή έκθεση. Η ιστορία του είναι ζωντανή και βρίσκεται παντού γύρω από τον επισκέπτη, που συχνά αισθάνεται ότι είναι κι αυτός κομμάτι της, πρωταγωνιστώντας σε ένα καλογυρισμένο φιλμ νουάρ, μέσα από γέφυρες κατασκόπων, απαγορευμένες γραμμές μετρό, εικόνες αντίστασης και ανθρώπινες ιστορίες. Αυτές τις μέρες η πόλη αφηγείται με όλους τους τρόπους την ιστορία της Πτώσης του Τείχους της. Επτά εκθέσεις έχουν στηθεί σε ισάριθμα σημεία-ορόσημα για τα γεγονότα της περιόδου 1989-1990:
Στην ιστορική Πύλη του Βρανδεμβούργου, το σύμβολο της διχοτόμησης της Γερμανίας και της Ευρώπης, έχει ήδη τοποθετηθεί η εντυπωσιακή εγκατάσταση «Οράματα εν κινήσει» του αμερικανού Πάτρικ Σερν — ένα «ιπτάμενο» δίχτυ μήκους άνω των 100μ που πλέχθηκε από 30.000 μηνύματα με ευχές, αναμνήσεις και ελπίδες ανθρώπων που είτε έζησαν τα γεγονότα είτε επηρεάστηκαν από αυτά. Η εγκατάσταση αποτελεί φόρο τιμής στους διαδηλωτές της ειρηνικής επανάστασης. Το ίδιο σημείο, το Σάββατο το βράδυ θα γίνει για μια ακόμη φορά το επίκεντρο της γιορτής, με συναυλία της διάσημης Staatskapelle υπό την διεύθυνση του Ντάνιελ Μπάρενμπόιμ, ροκ μουσική και ζωντανές αφηγήσεις από τα γεγονότα του 1989. Αργότερα, ο DJ WestBam θα αναλάβει να μετατρέψει την Πύλη σε «European Club Night», σε ένα ξέφρενο πάρτι που θα επεκταθεί σε 27 κλαμπ του Βερολίνου
Στην Αλεξάντερ Πλατς, το αλλοτινό κέντρο του ανατολικού Βερολίνου, σε ειδικές τρισδιάστατες προβολές, παρουσιάζονται ήδη οι μαζικές διαδηλώσεις στην Ανατολική Γερμανία, οι οποίες οδήγησαν στην Πτώση του Τείχους.
Λίγο πιο κάτω, στην έδρα του αρχηγείου της τρομερής Stasi, η πρόσοψη του κτιρίου θα γεμίσει εικόνες από τις διαμαρτυρίες κατά της μυστικής αστυνομίας του καθεστώτος.
Λίγο ανατολικότερα, η Εκκλησία της Γεσθημανής, όπου βρήκαν καταφύγιο οι αντικαθεστωτικοί το 1989, υπενθυμίζει με προβολές, διαλέξεις και συζητήσεις με τους πρωταγωνιστές, τον ρόλο της στην ειρηνική επανάσταση. Χθες μάλιστα φιλοξένησε συναυλία της Πάτι Σμιθ, με τίτλο «Tα τείχη θα πέσουν».
Το δυτικό Βερολίνο, το οποίο όσο η πόλη ήταν μοιρασμένη ζούσε σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ελευθερίας και φόβου, θα φιλοξενήσει στην κοσμοπολίτικη λεωφόρο Kurfuerstendamm αφηγήσεις οικογενειών που έζησαν για χρόνια στις δυο πλευρές του Τείχους και επανενώθηκαν στις 9 Νοεμβρίου του 1989.
Το Παλάτι της Δημοκρατίας, στην Σλοσπλατς, η έδρα του κοινοβουλίου της ΛΔΓ, έγινε το «θέατρο» των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας των Ανατολικογερμανών από τον Οκτώβριο του 1989, μέχρι και τις 4 Νοεμβρίου, οπότε και πραγματοποιήθηκε εκεί η μαζικότερη διαδήλωση στην ιστορία της χώρας. Φέτος, οι εκδηλώσεις στο σημείο είναι αφιερωμένες στις πρώτες ελεύθερες εκλογές στην ΛΔΓ, τον Μάρτιο του 1990.
Η East Side Gallery, το μεγαλύτερο κομμάτι του Τείχους που στέκει ακόμη στην ανατολική όχθη του ποταμού Σπρεε, μετατράπηκε το 1990 σε έναν μεγάλο καμβά για καλλιτέχνες από 21 χώρες, οι οποίοι ζωγράφισαν 106 θέματα ειρήνης, φιλίας, αγώνα και αισιοδοξίας. Σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του Βερολίνου και στον φετινό εορτασμό θα συμμετάσχει με ειδικές τρισδιάστατες προβολές προσωπικών μαρτυριών των χιλιάδων πρωταγωνιστών των γεγονότων.
Στόχος των διοργανωτών είναι να τιμήσει τα θύματα του καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας, αλλά και να δώσει στους επισκέπτες μια όσο το δυνατόν ακριβέστερη εμπειρία από τα γεγονότα της ειρηνικής επανάστασης. Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται ταυτόχρονα στην ανάγκη η γενιά που μεγάλωσε στο ελεύθερο Βερολίνο να κατανοήσει πώς ήταν η ζωή στην πόλη πριν από το 1989. Για αυτόν τον σκοπό έχει δημιουργηθεί η εφαρμογή «MauAR», η οποία βάζει τον χρήστη στις «πραγματικές» συνθήκες του μοιρασμένου Βερολίνου.
ΑΠΕ – ΜΠΕ
Διαβάστε επίσης:
Τα αίτια της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου
Berlin Airlift: Αδιάκοπες πτήσεις, σοκολάτες και προπαγάνδα (μέρος γ΄)
Αυτοσχέδιο αεροπλάνο Dowa 81: Όταν η καταπίεση ωθεί την εφευρετικότητα