Βρέθηκαν –άθικτα– 3 ιαπωνικά υποβρύχια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου

Τρία υποβρύχια του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Ναυτικού που είχαν βυθιστεί από τους Αμερικανούς στις 30 Απρίλιου 1946 εντοπίσθηκαν τον περασμένο μήνα στον Κόλπο Γουακάσα σε βάθος 90 μέτρων από Ιάπωνες ερευνητές του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Κιούσου με την βοήθεια σόναρ και μη επανδρωμένου βαθυσκάφους, μεταδίδει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Kyodo.

 
Τα υποβρύχια, μεταξύ αυτών κι ένα γερμανικό Τyp IXC το οποίο πριν παραχωρηθεί στους Ιάπωνες εκτελούσε πολεμικές περιπολίες ως U-511, βρέθηκαν σε πολύ καλή κατάσταση καθώς βυθίσθηκαν επί τούτω μετά το τέλος του πολέμου και όχι σε μάχη. Μάλιστα φωτογραφία εποχής δείχνει τα τρία σκάφη δεμένα το ένα δίπλα στο άλλο στο Μάϊτζουρου να περιμένουν την τελική τους μοίρα.

Οι ερευνητές μπόρεσαν να αναγνωρίσουν από τις εικόνες σόναρ χαρακτηριστικά στοιχεία των υποβρυχίων, ταυτοποιώντας τα ως RO-68, ναυπήγησης 1924, I-121 ναυπήγησης 1927 και RO-500, παραχωρηθέν στο πλαίσιο της συμφωνίας Βερολίνου-Τόκυο για ανταλλαγή τεχνολογίας. Συγκρινόμενα με τα γερμανικά υποβρύχια τα τεράστια ιαπωνικά σκάφη ήταν εύκολα εντοπίσιμα, τόσο οπτικώς όσο και με ραντάρ, αργά στην κατάδυση, δύσκολα στους ελιγμούς κάτω από την επιφάνεια και εύκολα στην ιχνηλάτηση μέσω σόναρ.

Το κύτος των ιαπωνικών υποβρυχίων δεν ήταν τόσο ισχυρό όσο των γερμανικών U-Boote, με αποτέλεσμα να μην δύνανται να καταδυθούν σε μεγάλα βάθη και να μην αντέχουν στο σφυροκόπημα εύστοχα ριπτόμενων βομβών βυθού. Eπίσης δεν διέθεταν ραντάρ μέχρι τον Ιούνιο του 1944 που άρχισαν να παραδίδονται οι πρώτες συσκευές. Ούτως ή άλλως, τα ιαπωνικά ραντάρ ποτέ δεν ήταν εφάμιλλα με αυτά των Συμμάχων.

Από το Kriegsmarine στην υπηρεσία του Αυτοκράτορα

Το RO-500, ένα από τα υποβρύχια που οι Γερμανοί έδωσαν στους Ιάπωνες συμμάχους τους, ναυπηγήθηκε στο Αμβούργο (Deutsche Werft ΑG) το 1941 και καθελκύσθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους. Εντάχθηκε σε υπηρεσία στις 8 Δεκεμβρίου 1941 εκτέλεσε τέσσερις πολεμικές περιπολίες (Αύγουστος 1942-Ιούλιος 1943) βυθίζοντας πέντε πλοία συνολικού εκτοπίσματος 41.373 τόννων και προξενώντας ζημιές σε ένα τάνκερ 8.773 τόννων.
Η τελευταία του περιπολία του το έφερε μέχρι την Ιαπωνία, όπου στις 16 Σεπτεμβρίου 1943 εντάχθηκε στο Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Ναυτικό ως RΟ-500. Η προπαγάνδα του Άξονα υποστήριζε ότι το U-511 ήταν ένα «δώρο» του Φύρερ προς τον Αυτοκράτορα Χιροχίτο. Στην πραγματικότητα οι Γερμανοί έδωσαν το υποβρύχιο ως μερική πληρωμή για ιαπωνικά υλικά –ιδίως καουτσούκ και τορπίλλες– που είχαν ήδη παραδώσει σκάφη επιφανείας σπάζοντας τον συμμαχικό αποκλεισμό.
Στο μακρύ ταξίδι του προς την Ιαπωνία το U-511 μετέφερε μια από τις τρείς πλήρεις σειρές σχεδίων του πυραυλοκίνητου Me-163 Komet που εστάλησαν στην Ιαπωνία με υποβρύχια, δείγματα εμβολίων κατά του κίτρινου πυρετού, εφεδρικές τορπίλλες και εφόδια για τα γερμανικά υποβρύχια του «Gruppe Monsun» που συγκροτείτο στο Πενάνγκ της Μαλαισίας. Μόνο τα σχέδια που μετέφεραν τα υποβρύχια U-511 και I-29 έφθασαν σε ιαπωνικά χέρια (το RO-501 δεν στάθηκε τυχερό) για την ανάπτυξη του πυραυλοκίνητου αναχαιτιστικού J8MI Shusui (Χτύπημα Σπαθιού) από την Mitsubishi.
Εκτός των 49 μελών του πληρώματος στο υποβρύχιο επέβαιναν και εννέα σημαντικοί επιβάτες –πέντε Γερμανοί, συμπεριλαμβανομένων τριών μηχανικών των ναυπηγείων Deschimag AG Weser της Βρέμης και τέσσερις Ιάπωνες. Κατά την μετάβασή του από το Λοριάν της Γαλλίας στον Ναύσταθμο Κούρε, η κωδική ονομασία «Μάρκο Πόλο 1» του U-511 θα γινόταν «Σάτσουκι 1» (Μήνας των Πρώτων Μπουμπουκιών).
Typ IXC: «Πολύπλοκη σχεδίαση» με «ελαττώματα»
Στην αποχαιρετιστήρια δεξίωση που δόθηκε στην κατοικία του Φύρερ στο Βερολίνο προς τιμή των Ιαπώνων υψηλόβαθμων αξιωματούχων που θα ταξίδευαν με το γερμανικό υποβρύχιο, ο Αρχηγός της Wehrmacht, Στρατάρχης Κάιτελ, ενέκρινε προσωπικά την εξαγωγή των πετρελαιοκινητήρων ΜΒ-518 της Daimler-Benz για χρήση από τις ιαπωνικές τορπιλλακάτους. Το U-511 θα μετέφερε το πρώτο δείγμα.
Αφήνοντας το Λοριάν στις 10 Μαΐου 1943 με κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Φριτς Σνέεβιντ, το U-511 διέπλευσε τον Ατλαντικό μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας και εισήλθε στον Ινδικό όπου στις 27 Ιουνίου βύθισε ένα ασυνόδευτο αμερικανικό Liberty 7.194 τόννων με δύο τορπίλλες. Στις 9 Ιουλίου τορπίλλισε ένα ακόμη πλοίο του ιδίου τύπου, 7.176 τόννων, έμφορτο με 5.644 τόννους πυρομαχικών. Από τους 75 άνδρες δεν σώθηκε κανείς.

Το υποβρύχιο έδεσε στο Κούρε στις 7 Αυγούστου μετά από ταξίδι 90 ημερών. Οι Ιάπωνες μηχανικοί αξιολόγησαν το U-511 αλλά βρήκαν μικρή την ταχύτητά του εν καταδύσει, τους ντηζελοκινητήρες αναξιόπιστους, τον εξαερισμό και τον εξοπλισμό ψύξης ανεπαρκείς και την ακτίνα δράσης του τύπου περιορισμένη. Κρίνοντας ότι ήταν πολύ πολύπλοκο για να το αντιγράψουν, το χρησιμοποίησαν ως εκπαιδευτικό. Ένα δεύτερο Typ IXC (RO-501) αναχώρησε από το Κίελο με ιαπωνικό πλήρωμα και κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Χόντα Γιόσικούνι για την Ιαπωνία αλλά βυθίστηκε στον Ατλαντικό από ανθυποβρυχιακά αεροσκάφη του αεροπλανοφόρου συνοδείας USS Bogue (CVE-9).
Τον επόμενο χρόνο από την παράδοση της Ιαπωνίας, έχοντας πια αποκαλύψει κάθε μυστικό τους στις υπηρεσίες πληροφοριών του αμερικανικού Ναυτικού, το RO-500 μαζί με το RO-68 (μεταφορικό/ναρκοθετικό υποβρύχιο Τύπου L4, βασισμένο στην βρετανική σχεδίαση L Class) και το I-121, ένα από τα τέσσερα ναρκοθετικά υποβρύχια Τύπου KRS, ρυμουλκήθηκαν στα ανοικτά του Μάϊτζουρου. Τα εκρηκτικά στο εσωτερικό τους ανέλαβαν τα υπόλοιπα.
 
Αλέξανδρος Θεολόγου