Οι δυνάμεις της μυστικής επαναστατικής «Ανώτατης Οργάνωσης Μακεδονίας-Αδριανούπολης» (Върховен македоно – одрински комитет, ВМОК) καταλαμβάνουν την πόλη του Κρούσεβο, ανακηρύσσοντάς την πρωτεύουσα και κέντρο της επανάστασης.
Για πολλούς αιώνες, η Οθωμανική αυτοκρατορία -όπως και η προηγούμενη Ρωμαιοβυζαντινή- δεν έδειχνε καμία προσοχή στην εθνική καταγωγή των υπηκόοων της. Έλληνες, Βούλγαροι, Βλάχοι, Αλβανοί, Εβραίοι και άλλοι μπορούσαν να κινούνται και να εγκαθίστανται χωρίς μεγάλους περιορισμούς. Η Βαλκανική χερσόνησος είχε μετατραπεί σε ένα πολύχρωμο μωσαϊκό γλωσσών και εθνικοτήτων, με πολιτική και θρησκευτική μόνο διάκριση. Οι οθωμανοί Τούρκοι ήταν η σαφώς ευνοούμενη τάξη, ενώ οι χριστιανοί η πολύ μακρινή δεύτερη.
Η εθνική αφύπνιση και ο επαναστατικός παλμός του 18ου αιώνα στην Ευρώπη, διέδωσε την ιδέα δημιουργίας του ελεύθερου έθνους-κράτους και έκανε τους βαλκανικούς λαούς να εμπλακούν σε μια αλυσίδα επαναστάσεων από τις αρχές του 19ου αιώνα κυρίως. Όπου δημιούργησαν μικρά κράτη, με τίμημα βέβαια χιλιάδες νεκρούς, ενώ μεγάλο μέρος των εθνικών τους πληθυσμών παρέμενε εκτός των ορίων τους, ανακατεμένοι με άλλες εθνότητες. Έτσι, η επέκταση των συνόρων σε επικράτεια που θα περιλάμβανε όλον σχεδόν τον εθνικό πληθυσμό, έγινε η Μεγάλη Ιδέα κάθε βαλκανικού κράτους.
Η συνέχεια στο Military History
